در بزرگداشت اخوان ثالث مطرح شد
اخوان می تواند شاعر كلاسیك ایران شود
عطر و تن: در مراسم بزرگداشت مهدی اخوان ثالث درباره خاصیت های شعری این شاعر، این كه او ایران گرا بوده و وطن در شعرهایش معنا داشته سخن گفته شد. همین طور از اعتبار بخشیدن اخوان ثالث به شعرهای نیما سخن به میان آمد و این كه او یكی از شاعرانی است كه شعرهایش در حافظه می ماند و می تواند به یكی از شاعران كلاسیك ایران تبدیل گردد.
به گزارش عطر و تن به نقل از ایسنا برمبنای خبر رسیده، همایش بزرگداشت مهدی اخوان ثالث به همت انجمن فرهنگی افراز و خانه هنرمندان ایران با همكاری نشر زمستان در سالن استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان انجام شد.
در ابتدای همایش حمیدرضا افشاری، دبیر انجمن افراز به معرفی این انجمن و فعالیت های آن كه به هدف تقویت هویت ایرانی و پاسداشت فرهنگ ملی انجام می شود پرداخت و از پذیرفته شدن این انجمن بعنوان مقام مشورتی سازمان ملل آگاهی داد.
در ادامه محمد بقایی ماكان، پژوهشگر در سخنانی اظهار داشت: اخوان ثالث شعر نیمایی را به اوج رساند. اشعار او حاوی احساس و اندیشه ای است كه از دل برمی آید و بر دل می نشیند.
بقایی با بیان این كه اخوان به نیما اعتبار بخشید، اضافه كرد: اخوان معتقد بود وزن برای شعر مانند هارمونی است برای موسیقی. نیما و اخوان هر دو زندگی را ستایش می كنند. گاهی اشعار اخوان به نیما نزدیك می شود و گاهی اشعارش به سبك خراسانی تعلق می گیرد. اخوان زبان فاخری دارد و به واقعیت های زندگی و جامعه نظر دارد. خیلی از سروده هایش در زمان خودش ورد زبان ها بوده است.
اخوان ایران گرا بود
او با اشاره به این كه اخوان ثالث بیشتر ایران گرا بود تا جهان گرا بیان كرد: انسان مورد نظر اخوان ثالث ایرانی است. جهان بینی وی در واقع ایرانی بود. از سویی دیگر اخوان ثالث منتقد جریان حاكم بود. هر زمان كه مجالی می یافت به تمجید مصدق می پرداخت.
بقایی سپس با بیان این كه سروده های اخوان ثالث بیان كننده جامعه ای است كه در آن زندگی می كند، اظهار نمود: مسائل زمان او امكان دارد در هر دوره ای مطرح باشد؛ هوا امكان دارد همیشه بس ناجوانمردانه سرد باشد.
وی همینطور با اشاره به این كه اخوان ستایشگر عشق بود و عشق را زندگی می كرد، اظهار داشت: اخوان اشعار عاشقانه حافظ را می ستود و همواره می گفت ما عكس برگردان حافظ هستیم. او همواره احساس ملاطفت آمیز به زندگی و نگرشی مهرانگیز و امیدوارانه داشت.
بقایی در ادامه بیان كرد: اخوان ثالث اشعار متوسط هم دارد اما حتی اشعار متوسط او نیز از اشعار خیلی از شاعران هم عصر او بسیار بهتراست. در بعضی از شعرهایش اطناب نیز دارد. دلیل این امر آن است كه نكته های بسیاری می داند و سخنوری ماهر است. این امر در ایلیاد هومر و لیلی و مجنون نظامی نیز مشاهده می شود.
وطن دوستی تنها متعلق به شعر اخوان ثالث نبوده است
علی اصغر دادبه، استاد دانشگاه و پژوهشگر نیز در این مراسم اظهار نمود: از دو زاویه می توان یك سوژه را بررسی كرد؛ یك نگاه بیرونی و یك نگاه درونی. آقای دكتر بقایی از درون به سوژه نگاه كرد و من از بیرون آنرا بررسی می كنم. یكی از ستون های هنر و شعر شرایط سیاسی است. در دوران حكومت آغا محمدخان قاجار ادبیات ویژه ای پدیدار شد.
او اضافه كرد: فتحعلی شاه قاجار نیز در دربار خود انجمن ادبی داشت. چنان چه اروپا كلاسیسیسم را تجدید می كند در ایران نیز مكتب بازگشت شكل می گیرد. در آن دوران ادیبان بزرگی پدیدار می شوند. ادیبان بزرگ عصر ما نیز محصول بازگشت به همان ادبیات و مطالعه آن هستند؛ اخوان ثالث، بهار و نیما و دیگر شاعران محصول بازگشت به همان دوران هستند.
دادبه با بیان این كه بعد از انقلاب مشروطه شاخه های جدیدی در ادبیات به وجود آمد اظهار نمود: این جمله معروف اخوان ثالث كه می گوید من خراسان را به یوش پیوند زدم نیز به همین شاخه ها و بازگشت به دوران ادبیات كلاسیك و مطالعه و بهره مندی از سبك های قدیمی شعر ایرانی اشاره دارد.
این استاد دانشگاه در ادامه بیان كرد: ما اعتدال نداریم؛ عدم اعتدال متعلق به ایدئولوژی است. اعتدال از خرد فلسفی می آید. خرد فلسفی در ایران در بند شد و همچنان در بند مانده است. لازم است كه به فرزندانمان فلسفه عقلانی و مشایی آموزش دهیم. همچنان كه می بایست آنها را به خواندن گلستان و بوستان سعدی ملزم نماییم. سعدی شاعری بود كه مانند انسان قرن بیستم می اندیشید. همچنان كه مولانا گفته است انسان دشمن چیزی است كه نمی داند و دوست هرآن چه می داند.
او با اشاره به اینكه وطن دوستی تنها متعلق به اشعار اخوان ثالث نبوده است، اظهار نمود: وطن همیشه مدلول داشته است. شعر انقلابی و میهن دوستانه بعد از انقلاب مشروطه عنوان شد اما اشعار فردوسی وسعدی نیز میهن دوستانه هستند.
شعرهایی كه در حافظه ماندگار شده اند
در ادامه مراسم، بهرام پروین گنابادی، استاد ادبیات و پژوهشگر درباره تحقیق شعر ماندگار، اظهار نمود: از اواخر دهه ۶۰ تابحال تحقیقی را انجام داده ایم و بر اساس پارامترهایی، سوال هایی مطرح كرده ایم، مانند این كه از اشعار معاصر كدام شعر را به خاطر دارید؟ دلیل این امر نیز آن است كه یكی از پارامترهای شعرای خوب آن است كه شعرهای شان در حافظه مردم مانده باشد.
او اضافه كرد: این تحقیق كه تابحال طول كشیده و نسل های مختلف در دهه های مختلف در آن شركت كرده اند با عنوان «خانه داماد» انتشار یافته است. اخوان ثالث در زمره سه شاعر برتر در این تحقیق محسوب می شود. یكی از خاصیت های شعر او نبوغ زبانی اش است.
پروین گنابادی در ادامه با اشاره به اشعار سعدی و فردوسی، بیان كرد: زبان فارسی به اندازه فردوسی به سعدی نیز مدیون است. او توانمندی های بالقوه زبان فارسی را كشف كرد. اخوان ثالث نیز هم به اشعار فردوسی و هم سعدی تسلط داشته است.
اخوان می تواند شاعر كلاسیك ایران شود
او اظهار داشت: تسلط اخوان ثالث بر زبان باعث شده كه در آینده بتواند بعنوان یكی از شعرای كلاسیك ایران ماندگار شود. او این امر را مدیون نبوغ و مطالعه است.
پروین گنابادی با اشاره به این كه اخوان ثالث در شعرهای خود از ضرب المثل های بسیاری استفاده می كرد، بیان كرد: دهخدا تنها فرد معاصر در ایران است كه شایستگی لقب علامه را دارد. خدمتی كه او به ادبیات فارسی كرد همسنگ شاهنامه است. لغت نامه دهخدا و امثال و حكم او از خدمات باارزش این ادیب نابغه است.
او اضافه كرد: «امثال و حكم» حاصل خرد جمعی یك ملت در طول تاریخ است. ضرب المثل ها بارها تجربه شده اند، وزن و ریتم دارند و در طول تاریخ دوام آورده و نسل به نسل منتقل شده اند. بنا بر این اخوان ثالث از ضرب المثل های بسیاری در اشعار خود استفاده می نماید. ضرب المثل ها بسیار چكیده هستند و در اثر گذشت زمان صیقل خورده اند، در نتیجه بهترین شكل زبانی هستند.
پروین گنابادی اشاره كرد: اخوان ثالث در یكی از اشعارش از ۱۵ ضرب المثل استفاده نمود. اشعار او نیز به اندازه ای محبوب بوده و در یادها مانده اند كه به ضرب المثل تبدیل گشته اند.
از برنامه های دیگر نشست «یادی از اخوان ثالث»، اخوان خوانی بود. در این بخش، چیستا سلامتی شعر «تو را ای كهن بوم و بر دوست دارم» اخوان ثالث را خواند. فرنگیس توسی، فرزانه زمانی، نسرین ارمگان و زینب دریس نیز شعرهای دیگری از این شاعر را خواندند.
همین طور دراین مراسم فیلم كوتاهی درباره زندگی و شعر اخوان ثالث بخش شد.
منبع: عطر و تن
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب