سید علی صالحی:

شعر مسعود احمدی از زندگی سرشار بود

شعر مسعود احمدی از زندگی سرشار بود به گزارش عطر و تن سیدعلی صالحی درباره مسعود احمدی می گوید: مسعود مثل شعرش، از شور زندگی سرشار بود، شخصیت خودش هم همین بود و پیدا بود هیچ نوع نارسایی به خلاقیت نداشتنش نمی تواند منجر شود.


سیدعلی صالحی، شاعر و نویسنده در پی درگذشت مسعود احمدی در گفت وگویی مکتوب با ایسنا درباره شعر این شاعر، سخن گفت.
متن مصاحبه در پی می آید:
- نظر شما درباره شعرهای مسعود احمدی چیست؟
شعرهای یک عمر شاعری مثل مسعود احمدی و هر شاعر حرفه یی دیگر، «یک دستگاه» معین و منظم نیست که بتوان درباره کلیت آن نظر داد. یقیناٌ شعر ناب و پخته مسعود را باید از دفتر «دونده خسته» به این سو مورد داوری نهایی قرار داد. شاعری که طبعا در شروع راه (هرچند در بین سالگی) توان فرار از تأثیر شاعران نامدار دهه چهل را نداشت، اما کار و کار و کار و آزمون و خطا (خاصه در شعر) سرانجام به استقلال نگاه و زبان منجر می شود؛ عاقبتِ مورد احترامی که شاعر نامبرده سرانجام به اقلیم آن پا گذاشت. بطور معمول و گاهی در دیدار با محمد حقوقی (قدم زنان در محله دارآباد) اگر راجع به ۱۰ شاعر (مثلا) دهه شصت، صحبتی پیش می آمد، حتما مسعود یکی از آن سلسله مطرح یا درحال حضور بود.
اوایل سال ۱۳۷۳ خورشیدی بود. زنگ زد، من هم می خواستم او را از نزدیک ببینم، این دیدار ممکن شد و چند بار هم به دفتر مجله «دنیای سخن» آمد. جالب اینجا بود که مسعود سبب آشنایی من با سردبیر مجله شد. یک روز در حیاط محل کارم (مهد کودک) رفتم برایش چایی بیاورم، مقاله من که روی میز بود، توجه مسعود را جلب کرد. اظهار داشت: «مایلی این مقاله در «آدینه» یا «دنیای سخن» منتشر شود؟» گفتم: حتما! بعد تماس سردبیر و پیشنهاد کار در مجله و....
مسعود مثل شعرش، سرشار از شور زندگی بود، شخصیت خودش هم همین بود. شادی هایش بر اندوهِ مزمن و درونی او غلبه داشت. سختی ها کشیده بود، بی آن که تسلیم شود. پیدا بود هیچ نوع نارسایی نمی تواند به عدم خلاقیت اش منجر شود.
- مسعود احمدی در جریان شعر امروز، چه جایگاهی دارد؟
در پاسخ سوال پیشین اشاره کردم که وقارِ واژه ها و جنس زبان و روح شعرش، هر منتقد با انصاف و البته صاحب تشخیصی را وامی داشت که بدون مکث بر مضامین مطرح او، از فراز شعرش با شتاب عبور نکند، برگردد باردیگر گوشه ای از گمان های ذهنی این شاعر را مظنه کند. دیر آمد اما با پشتکار و اصرار بر کلمه، خوش نشست. همین طرح مصاحبه با من درباره ایشان خود نشانه درستی بر این تعریف است. سؤال شما درباره کشفِ جایگاه شاعری مثل این دوست است. من از اساس با این رویه موافق نیستم، برای اینکه «جایگاه» را سه پدیده همسو تعیین می کنند: زمان، تاریخ و مردم. ما با سه داور بی رحم و غیرقابل پیش بینی روبه رو هستیم. چه کسانی که در قید حیات، شهره بودند و ظاهرا تصرف کننده جایگاه اما بعدا این کاخ فرو ریخته و به عکس!
- مسعود احمدی یکی از منتقدان «ساده نویسی در شعر» است، نظر شما درباره آراء وی در این بخش چیست؟
هیچ آدم عاقلی خودرا اسیر یک بُعدِ «ساده نویسی» نمی نماید. آنها که غرق این راه شدند، هزینه ی خطا خواهند داد. اگر به یادداشت ها و مصاحبه های من درباره شعر گفتار در دو کتاب «شعر در هر شرایطی» و «جنبش شعر گفتار» رجوع کنید، خواهید دید در اوایل دهه شصت گفته ام: «شعر گفتار مولود زبان ساده است و نه ساده نویسی». من با دیکته ساده موافقم نه انشائیتِ ساده که به بلاهت ختم می شود. اصلا راز عظمت شاعران برجسته همین است. «گفتن» باید ساده باشد، اما «چگونه گفتن» مدنظر است. ذهن ساده لوح سمت بغرنج سراییِ کورکورانه می رود، اما ذهن پیچیده.. مایل به کشفِ سادگی هاست. این عالی ترین آموزه حضرت حافظ است.
مسعود احمدی با پس زمینه یی سیاسی، به پیش پرده فرهنگی رسید، و در حلقه شعر متمرکز شد و توانست در این پرده به آرمانِ کلمه جامه عمل بپوشاند، یعنی توان یک ذهن سیاسی را در اختیار قدرت ادبی گذاشت. شاهکار مسعود ایجاد تعادل میان این دو سویه بود. نمونه این کردار آرمانی را در سطح خارق العاده، پیش تر هم داشته ایم، احمد شاملو. قصد من قیاس نیست، بلکه واکاوی یک روش است.
-شعرهای مسعود احمدی بنظر می رسد مخاطب عام ندارد، بیشتر مخاطب خاص شعرهای او را دنبال می کند، باتوجه به این خاصیت او را شاعر موفقی می دانید؟
در گذشته به دلیلِ نبود اطلاع کافی، من بارها بر این دو مؤلفه یعنی «مخاطبِ عام» و «مخاطبِ خاص» تاکید می کردم که غلط است. سوال این است که مخاطبِ عام آیا اساساً «شعر» می خواند؟! آن هم شعر نو، و آن هم شعر سپید؟! عامه شعر می خوانند، اما آنچه را می پسندند آیا «شعر» هست؟! عبارت موزون و مقفی یا عبارات «شِبهِ قصار» نامید؟! من به این تعریف کهن و درست بر می گردم: «شعر، شعری ست که خواص بپسندد و عوام بفهمد!» با اینحال چنین فاکتوری پُر از فرصت طلبی است. پس من برای نجات نهایی باید کجا بایستم!؟ الان در آخر نیم قرن کار با کلمه، معتقدم این تعاریفِ کنکوری، خاصه در خانه شعر، به کار ما نمی آید، ما با «شعر» روبه رو هستیم، نه یک تِرمِ تعطیل شده، پس تعریف پذیر نیست، چون پندارِ آزادی است. همین، نوبت به سلسله دیگر رسید.
سیدعلی صالحی


منبع:

1401/03/27
18:28:35
5.0 / 5
556
تگهای خبر: زندگی , فرهنگ , كتاب , هزینه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۲ بعلاوه ۱
عطر و تن
atrotan.ir - حقوق مادی و معنوی سایت عطر و تن محفوظ است

عطر و تن

عطر و اودکلن و لباس مردانه و لباس زنانه