علیرضا محمودی ایرانمهر عنوان كرد
آن چه مانع سامان گرفتن سینما و ادبیات می شود
به گزارش عطر و تن علیرضا محمودی ایرانمهر كه معتقد می باشد سینما و ادبیات در ایران دو قطب دور از هم هستند می گوید: تا زمانی كه اقتباس از ادبیات اتفاق نیفتد، نه وضعیت سینمای ایران و نه وضعیت ادبیات ایران سامانی نمی گیرد.
این نویسنده در گفت و گو با ایسنا، درباره کمیت و کیفیت اقتباس از داستان های ایرانی در سینما و تجربه هایی که دراین زمینه اتفاق افتاده اند اظهار نمود: در سال های اخیر نمونه شاخصی که تجربه موفقی بوده باشد، ندیده ام. چند اقتباس امیدبخش از داستان هایی که نسبتا خوب بوده و از نویسندگانی که می شود گفت توانستند آثارشان را به دنیای سینما هم منتقل کنند، اتفاق افتاده است. اما درباره این که نسخه سینمایی این ها چقدر اتفاق شاخصی بوده و به جریان تبدیل گشته است باید بگویم که من هنوز خیلی مطمئن نیستم این اتفاق کامل رخ داده یا نمونه شاخصی وجود داشته باشد.
او اضافه کرد: چند نمونه کلاسیک در سینما و ادبیات ایران وجود دارد که به سال های گذشته مربوط است؛ اقتباس های معروفی مثل «دایی جان ناپلئون»، «گاو» و.... اما فکر می کنم در شرایط فعلی هنوز شاهد یک اتفاق شاخص نیستیم و این یک دلیل خیلی ساده و عمده دارد؛ ادبیات به شکلی که در سینما قابل استفاده باشد کمتر نوشته می شود.
محمودی ایرانمهر با بیان این که ادبیات ما بیشتر به درون گرایی و ذهنیت گرایی رو دارد، اظهار داشت: سینما کمتر می تواند از این جنس ادبیات استفاده نماید و به کنش، اتفاق و ماجرا نیاز دارد. ادبیات داستانی معاصر ما کمتر واکنش محور است و کمتر در آن اتفاق هایی که ظرفیت سینمایی داشته باشد دیده می شود، به همین ترتیب سینما هم هنوز سازوکار خیلی قدرتمندی برای این که بخواهد آثار ادبی را بخواند، فیلتر کند و داستان های مورد استفاده برای اقتباس را انتخاب نماید ندارد. سینما هم مشکلات، ضعف ها و کمبودهای خاص خودرا دارد و سیستم قدرتمند و آدم هایی که توانمند باشند تا بتوانند این کار را انجام دهند، کمتر دارد.
این نویسنده سپس به تمایل کارگردانان برای اقتباس از نمونه های خارجی اشاره و بیان کرد: من بارها و بارها دیده ام که کارگردانان و تهیه کنندگانی آثار خارجی ای را به من داده اند که اگر می شود از روی آنها اقتباس نماییم، البته هیچ کدام به سرانجام نرسید، ولی تمایل به این کار میان آنها بسیار است؛ چون کارگردان ها می دانند که بخش عمده ای از سینمای دنیا بر اقتباس استوار است. این را هر کارگردانی هم که تازه آغاز به کار کرده باشد می داند که حداقل هفت مورد از 10 اثر بزرگ تاریخ سینما از روی آثار داستانی اقتباس شده، بدین سبب این را هر کسی می داند. اما این که چطور بتوانند از آن استفاده کنند، بحث دیگری است. چون هم به کارگردانی که ظرفیت و توان چنین کاری را داشته باشد و هم نویسنده ای که بتواند واقعا اقتباس کند نیاز دارد، این یک تخصص کاملا ویژه است. شاید بسیاری از داستان نویسان نتوانند کارشان را به نسخه سینمایی تبدیل کنند و بسیاری از فیلم نامه نویسان هم نتوانند جان مایه داستان را به نحوی دریافت نمایند که قابلیت تبدیل شدن به یک نسخه سینمایی را داشته باشد.
وی در ادامه ادبیات و سینما را دو قطب که حالا در کشور ما از هم دور هستند دانست و اظهار داشت: خلأ در سینما و تلویزیون وجود دارد و تا زمانی که اقتباس از ادبیات اتفاق نیفتد، نه وضعیت سینمای ایران و نه وضعیت ادبیات ایران سامانی نمی گیرد. باید بین این دو قطب بزرگ ارتباط مؤثر و تعامل ایجاد شود، ولی هم اکنون این ارتباط بسیار کم است، چون به ندرت اثری از ادبیات در سینما می بینیم و سینما هم طبیعتا نمی تواند ادبیات را تغذیه کند. در خیلی از کشورهای دنیا قسمتی از درآمد تولید آثار ادبی بوسیله سینما تامین می شود. اما این اتفاق خیلی خیلی به ندرت در این جا رخ می دهد و سینما و ادبیات دو قطب دور از هم هستند که ارتباط شان هنوز خیلی برقرار نشده است.
این داستان نویس در آخر به تفاوت میان کارگردانانی که امروزه فعالیت می نمایند نسبت به کارگردانان گذشته اشاره و اظهار نمود: در سال هایی که من بیشتر کار می کردم وضعیت حادتر بود، کارگردان هایی که من آن زمان با آنها در ارتباط بودم یا دانش ادبیات را نداشتند تا بفهمند ادبیات چیست یا تمایلش را نداشتند و به هر حال از ادبیات دور بودند. ولی به نظر من امروزه اوضاع بهتر شده و کارگردانان جوان تر، باسوادتر، تحصیل کرده و پخته تر هستند و امیدوارم این اتفاق توسط افراد توانمندتر که دانش و علاقه بیشتری به برقراری این پیوند دارند انجام بگیرد. به هر حال فکر می کنم افرادی که این روزها کار می کنند، آدم های امیدوارکننده تری هستند، اما آن چه باید بشود و شایسته ادبیات و سینمای ایران است هنوز اتفاق نیفتاده است.
منبع: عطر و تن
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب